Derbent Konya iline bağlı ilçe durumundadır. Küçük Muhsine köjni ve Başarakavak kasabası Konj^a Merkez Selçuklu ilçesine bağlıdır. Konya Beyşehir yolunun 57. km. kuzeye ayrılan 21 km.'lik yol üzerinde yer alan yerleşim birimleridir.
Derbent Farsça kökenli bir kelimedir. İki dağ arasında kalan geçit yeri, boğaz, sınırlarda bulunan kale anlamına gelir (Türkçe Sözlük T.D.K. 1983:290).
Osmanlı İmparatorluğu döneminde derbentler geçit yeri olarak kullanılmışlardır. XIII. y.y. itibariyle Konya Derbent'te önemli bir geçit merkezi durumundaydı. Kervan yolunun güzergahı Derbent yolu üzerindeydi. Eşya taşımacılığı ve ulaşım sağlayan kervanların korunmasında Derbent güvenliği sağlama konusunda önemli bir merkez durumundaydı (Alişar 1989:16).
Bu yörelerde hangi uygarlıkların yaşadığını tam anlamıyla ortaya çıkarmak için bölgede "örenler" olarak bilinen yerde kazı çalışmalarının yapılması gerekmektedir (Alişar 1989:16).
Bölge yakınında bulunan Çiğil kasabasında bulunan taştan bir mühür M.Ö. 3000 yıllarına ait toprak testi, tunç kandil aynı yörede bulunmuştur (Alişar 1989:20).
Bu topraklarda yazılı tarih M.ö. VII. y.y.dan başlayarak günümüze kadar uzanmaktadır. Orta Tunç Çağı Hitit dönemindede Konya önemli yerleşim merkezi olmuştur. Hititlerden sonra Trakya'dan oymaklar halinde gelen Frigler Uygarlığı döneminde de yerleşim devam etmiştir (Î.Ö. 714). Daha sonra Kimmerler tarafından bu topraklarda yerleşim görülür (Î.Ö. 695). Lidya egemenliği ise (Î.Ö. 680) yıllarına dayanır. Î.Ö. 546'da Pers Krallığı hüküm sürmüştür. Makedonya yönetiminden önce İskender'in bu yöreye hakim olduğu bilinmektedir. Î.Ö. 99'dan sonra yöre Roma ve Patnos çekişmelerine sahne olmuştur. M.S. Kapadokya Roma eyaleti durumuna gelince Konya îsa'mn Havarilerinden St. Paul'un çalışmalarıyla artık önemli bir dini merkez durumundadır. Derbent ve yakın bölgede ev ve bahçelerde ve ören yerlerinde yapılan kazılarda Roma dönemine ait mezar taşı buluntularına rastlanmıştır (Alişar 1989:22).
Derbent Cami Kebir Mahallesi büyük cami minaresinin dibindeki taş, Roma dönemine ait bir kitabedir.
Konya 395'de Bizans'ın toprakları içinde kalmıştır. Emevi ve Abbasiler devrinde Konya bir savaş alam haline dönerek bir çok el değiştirmiştir.
1076 yılında Konya Selçuklu Devleti'nin başkenti olmuştur. Çeşitli kuşatmalardan sonra 1318'de Anadolu Selçuklu egemenliğinin sona erdiği görülür. Daha sonra yörede Karamanoğulları egemenliği hüküm sürmüştür. 1328'de Osmanlı topraklarına katılan Konya, 1402'de Timur'un Ankara Savaşındaki galibiyetiyle yönetim tekrar Karamanoğullarına geçmiştir. 1466 da Fatih Sultan Mehmet döneminde Konya yeniden Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Konya XV. ve XVI. y.y. Osmanlı Devleti'nin eyaletleri arasında yer almıştır.
Mondros Mütarekesinden sonra İtalyan'lar tarafından işgal edilen Konya, çeşitli isyanlara sahne olmuştur. İsyanların bastırılmasından sonra Konya Milli Müeadele'ye katılmış ve Kurtuluş Savaşı sırasında kendine düşen görevi yapmıştır (1984'ten Sonrası Konya 1988:42).
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder